* مینا رامی: مشارکت مردم در رشد اقتصادی کشور از جنبههای مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی قابل بررسی است. مردم به عنوان نیروی محرکه اصلی اقتصاد، نقش کلیدی در توسعه و پیشرفت کشور دارند. در زیر به برخی از مهمترین ابعاد مشارکت مردم در رشد اقتصادی ایران اشاره میکنم:
* مشارکت در تولید و کارآفرینی
فعالیتهای اقتصادی خرد و کلان: مردم با راهاندازی کسبوکارهای کوچک و متوسط (SMEs)، ایجاد استارتاپها و مشارکت در فعالیتهای تولیدی، به افزایش تولید ناخالص داخلی (GDP) کمک میکنند. در ایران، حمایت از تعاونیها و کسبوکارهای خانگی نیز از این منظر اهمیت دارد.
کار و بهرهوری: نیروی کار انسانی، بهویژه جوانان و متخصصان، با افزایش بهرهوری و مهارتآموزی، موتور محرکه رشد اقتصادی هستند. آموزشهای مهارتی و سرمایهگذاری در نیروی انسانی میتواند این مشارکت را تقویت کند.
* مصرف مسئولانه و حمایت از تولید داخلی
خرید کالای ایرانی: ترجیح محصولات داخلی به کالاهای خارجی، بهویژه در شرایط تحریم، میتواند به تقویت تولید ملی و کاهش وابستگی به واردات کمک کند. شعارهایی مانند “حمایت از کالای ایرانی” در سالهای اخیر برای تشویق این رفتار مطرح شدهاند.
مدیریت مصرف: مصرف بهینه منابع (مانند انرژی و آب) و پرهیز از اسراف، به کاهش فشار بر منابع ملی و افزایش پایداری اقتصادی کمک میکند.
* سرمایهگذاری مردمی
بازار سرمایه: مشارکت مردم در بورس و سرمایهگذاری در شرکتهای تولیدی میتواند نقدینگی را به سمت تولید هدایت کند. طرحهایی مانند عرضه سهام عدالت یا پذیرهنویسی شرکتهای دولتی در ایران نمونههایی از این مشارکت هستند.
سرمایهگذاری در پروژههای ملی: مردم میتوانند از طریق خرید اوراق مشارکت یا سرمایهگذاری در پروژههای زیرساختی، به توسعه اقتصادی کمک کنند.
* مشارکت در سیاستگذاری و نظارت
انتخابات و تصمیمگیری: انتخاب نمایندگان و مسئولانی که سیاستهای اقتصادی کارآمد را دنبال کنند، از طریق مشارکت در انتخابات، به بهبود فضای اقتصادی منجر میشود.
نظارت اجتماعی: مطالبهگری مردم از مسئولین برای شفافیت و مبارزه با فساد اقتصادی، به بهبود محیط کسبوکار و رشد اقتصادی کمک میکند.
* نقش فرهنگی و اجتماعی
فرهنگ کار و تلاش: ترویج فرهنگ کار، مسئولیتپذیری و همکاری در جامعه میتواند بهرهوری اقتصادی را افزایش دهد.
مشارکت در امور خیریه و اجتماعی: فعالیتهای خیریه و کمک به اقشار محروم، به کاهش فقر و افزایش توان اقتصادی جامعه منجر میشود.
*چالشها و موانع
•بیاعتمادی به نظام اقتصادی: برخی از مردم به دلیل نوسانات اقتصادی، تورم بالا یا تجربههای منفی در بازارهای مالی (مانند بورس)، ممکن است از مشارکت فعال در اقتصاد خودداری کنند.
•تحریمها و محدودیتها: فشارهای خارجی و مشکلات ساختاری اقتصاد ایران، گاهی انگیزه مشارکت را کاهش میدهد.
•عدم آگاهی کافی: کمبود آموزشهای اقتصادی و مالی در بین مردم میتواند مانع از مشارکت مؤثر شود.
*راهکارها
آموزش و فرهنگسازی: افزایش سواد مالی و اقتصادی مردم از طریق رسانهها و برنامههای آموزشی.
ایجاد انگیزه: ارائه مشوقهایی مانند معافیتهای مالیاتی یا تسهیلات برای کسبوکارهای کوچک.
شفافیت و اعتمادسازی: بهبود فضای کسبوکار با کاهش فساد و افزایش شفافیت در سیاستگذاریها.
مشارکت مردم در رشد اقتصادی ایران، از طریق تولید، مصرف مسئولانه، سرمایهگذاری و نظارت اجتماعی، امری حیاتی است. برای تقویت این مشارکت، نیاز به اعتمادسازی، آموزش و ایجاد بسترهای مناسب از سوی دولت و نهادهای مسئول است.